Jak stworzyć smart kontrakty, jakie mają zalety i wady. Odpowiadamy na wszystkie pytania dotyczące tej obiecującej nowej technologii.
Inteligentny kontrakt (ang. Smart Contract) to program komputerowy spełniający umowy zawarte pomiędzy dwiema lub więcej stronami, w wyniku których po spełnieniu określonych warunków zachodzą określone działania. Oznacza to, że po aktywowaniu uprzednio zaprogramowanego warunku inteligentny kontrakt automatycznie wykonuje odpowiednią umowę. Jeśli weźmiemy pod uwagę zwykłą umowę i inteligentną umowę, możemy z całą pewnością stwierdzić, że są to umowy, w których dwie lub więcej stron zgadza się przestrzegać szeregu warunków. Ich podstawowe elementy są takie same: dobrowolna zgoda wszystkich stron, przedmiot umowy (towary lub usługi) i jeden cel. Jednak oba różnią się trzema czynnikami: sposobem pisania, jego konsekwencjami prawnymi i pojęciem zgodności.
Historia smart kontraktów
Termin „smart contract” został wymyślony przez naukowca zajmującego się oprogramowaniem, Nicka Szabo, prawdopodobnie w 1993 r., aby wyjaśnić cel wprowadzenia tego, co nazwał „wysoko rozwiniętym” prawem umów i powiązanymi praktykami biznesowymi w handlu elektronicznym, do rozwoju protokołów. Szabo, zainspirowany badaczami takimi jak David Chaum, uważał również, że opracowywanie inteligentnych kontraktów poprzez wykonywanie protokołów kryptograficznych i innych cyfrowych mechanizmów bezpieczeństwa może być znaczącym ulepszeniem w stosunku do tradycyjnych umów prawnych.
Szabo użył słowa „smart” (inteligentny) w cudzysłowie i stwierdził, że sztuczna inteligencja nie będzie zaangażowana. Podał klasyczny przykład inteligentnego kontraktu: automat sprzedający. Jeśli warunki „umowy” odpowiadają kupującemu (tzn. wpłaci pieniądze do maszyny), wówczas maszyna automatycznie przestrzega warunków niepisanej umowy i dochodzi do wydania żądanego produktu.
Obecnie opracowano kilka języków formalnych, które zostały zaproponowane w celu określenia warunków umowy. W tej chwili istnieje wiele grup roboczych specjalizujących się w inteligentnych kontraktach, które ułatwią kontynuację tego badania w przyszłości. Przed pojawieniem się blockchain nie istniała platforma, która mogłaby urzeczywistnić inteligentne kontrakty, więc została zdefiniowana tylko koncepcyjnie.
Jak działają inteligentne kontrakty?
Inteligentne kontrakty są całkowicie cyfrowe i napisane w języku programowania. Oprócz ustawiania zobowiązań i konsekwencji w taki sam sposób, jak w przypadku zwykłego dokumentu fizycznego, kod może być wykonywany automatycznie. Dzięki temu może on otrzymywać i przetwarzać informacje związane z negocjacjami, już podejmując działania zgodnie z zasadami kontraktu. BTC ma ograniczone użycie tokenów do transferów finansowych.
Platforma Ethereum zastępuje bardzo ograniczony język BTC (język skryptowy) językiem, który umożliwia programistom definiowanie własnych skryptów. Ethereum umożliwia programistom tworzenie własnych inteligentnych kontraktów. Język to „Turing Complete” (Kompletność Turinga), co oznacza, że obsługuje on szerszy zestaw instrukcji obliczeniowych.
Platforma Ethereum została wykorzystana do dystrybucji zdecentralizowanych aplikacji (DApps). Zamiast wielu aplikacji zarządzanych przez wiele protokołów, Ethereum umożliwia zarządzanie wszystkimi aplikacjami za pośrednictwem jednego protokołu.
Ethereum to platforma, która umożliwia programistom tworzenie dowolnego programu i uruchamianie go na głównych funkcjach łańcucha blokowego, wykorzystując inteligentne kontrakty do automatycznego wykonywania swoich działań przy użyciu predefiniowanych warunków wbudowanych w algorytm. Jeśli warunki są spełnione, określona funkcja jest automatycznie wykonywana bez konieczności podejmowania jakichkolwiek działań.
Korzyści z inteligentnych kontraktów
Korzystając ze smart kontraktów nie musisz już korzystać z pomocy strony trzeciej, np. prawnika czy notariusza, co oprócz ewentualnych błędów pociąga za sobą znaczne koszty. Blockchain jest w stanie zabezpieczyć informacje w zaszyfrowanej sieci, do której można uzyskać dostęp z dowolnego miejsca na świecie, więc szybkość i bezpieczeństwo są oczywiste. Najważniejsze zalety kontraktów to:
Autonomia
Umowy te są zawsze zawierane między jedną lub większą liczbą osób fizycznych lub prawnych, ale bez pośredników. Do potwierdzenia umowy nie jest wymagany prawnik. Dlatego strony ograniczają, a nawet mogą eliminować każdą zbędną osobę, która nie uczestniczy w umowie.
Niższe koszty
Ponieważ umowy nie są zależne od strony trzeciej, koszty są dużo niższe. Mniejsza interwencja człowieka to niższe koszty.
Prędkość
Inteligentne kontrakty używają kodu do automatyzacji zadań, które w innym przypadku byłyby wykonywane ręcznie. W związku z tym zwiększają szybkość procesów biznesowych i są mniej podatne na błędy ręczne.
Bezpieczeństwo
Opierając kontrakty na blockchainie Ethereum, nie można ich stracić. Wszystko jest niezmienne. Nic i nikt nie może sprawić, że zniknie, a Ty zawsze masz do nich dostęp.
Zdecentralizowany proces zarządzania eliminuje ryzyko manipulacji, ponieważ wykonaniem zarządza automatycznie cała sieć, a nie pojedynczy element.
Wady inteligentnych kontraktów
Z drugiej strony programy tego typu mają też pewne wady. Głównym z nich jest samo wykorzystanie technologii, z których korzysta: Internetu Rzeczy ( ang. Internet of things, IoT – koncepcja, wedle której jednoznacznie identyfikowalne przedmioty mogą pośrednio albo bezpośrednio gromadzić, przetwarzać lub wymieniać dane za pośrednictwem sieci komputeroweji) oraz blockchain.
IoT może zapewnić łączność z zasobami, ale nadal ma przed sobą długą drogę w zakresie bezpieczeństwa. Urządzenia IoT są podatne na zhakowania. Blockchain jest więcej niż bezpieczny, ale jest niezmienny. Po ustaleniu warunków nie można ich później zmienić, co może być niekorzystne dla jednej ze stron.
Jak stworzyć smart kontrakt?
Kontrakt jest opracowywany w określonym języku (Solidity, Serpent lub Mutan), skompilowany w Ethereum Virtual Machine (EVM) i, z pewnymi wyjątkami, jest zgodny ze standardowym interfejsem ERC-20. Solidity to język oparty na Java Script, Pythonie i C ++.
Aby podejść do tworzenia inteligentnego kontraktu, musisz znać Solidity. Podobnie jak umowy papierowe tworzone są przez ludzi, którzy znają całe otoczenie prawne, tak inteligentne kontrakty muszą znać kod komputerowy zwany Solidity.
W dokumencie “Wprowadzenie do inteligentnych kontraktów” opisano dwa „poziomy” dla inteligentnych kontraktów: platformę inteligentnych kontraktów (SCP), która jest infrastrukturą, która umożliwia ich tworzenie i zarządzanie nimi w łańcuchu bloków oraz system zarządzania inteligentnymi kontraktami (SCMS ). Ten protokół jest dodawany do tej infrastruktury, aby ułatwić użytkownikowi interakcję z umowami. Oznacza to, że jest to interfejs graficzny.
Umowa jest realizowana w sieci, wewnątrz maszyny wirtualnej Ethereum (EVM). To świadczenie nie jest bezpłatne, ale jest opłacane w postaci tzw. „gazu”, niewielkiej ilości waluty Ether wniesionej przez jedną lub więcej stron umowy. Ważnym szczegółem jest to, że wykonanie jest zdecentralizowane i odbywa się we wszystkich węzłach sieci. Jest to jeden z powodów, dla których EVM jest tak powolny i może przetwarzać tylko około 15 transakcji na sekundę.
Jak można wykorzystać inteligentne kontrakty?
W XXI wieku istnieje możliwość przełożenia wszelkiego rodzaju kontraktów papierowych na cyfrowe smart kontrakty, stąd pojawia się szeroka gama potencjalnych zastosowań.
Automatyzacja płatności: umowa może zostać zaprogramowana tak, aby zapewnić, że żądana kwota dotrze w określonym czasie do określonych osób lub organizacji.
Rejestracja i zmiana własności: niezbędne dokumenty można zarejestrować w łańcuchu bloków, aby ustanowić własność od samego początku i zmienić własność poprzez inteligentne kontrakty.
Transakcje energetyczne: Uważa się, że tworzy to cyfrowy ekosystem do wymiany energii. Zatem źródła energii elektrycznej lub paliwa będą kojarzone z inteligentnymi umowami zawieranymi tylko między osobami fizycznymi lub zaangażowanymi organizacjami, które z kolei mogą spersonalizować zużycie każdego klienta.
Własność intelektualna: inteligentną umowę można osadzić w dowolnym obiekcie kontrolowanym cyfrowo. Tu rodzą się inteligentne właściwości, które można asymilować z obiektami IoT połączonymi w sieć. Mogą dotyczyć od samochodów po nieruchomości. Na przykład wynajem tych nieruchomości może być zautomatyzowany.
Ponadto kryptowaluty, takie jak Bitcoin, można traktować jako zestaw inteligentnych kontraktów, które egzekwują prawo własności. Techniki kryptograficzne zapewniają, że tylko właściciel tokena cyfrowego może je wydać. Istnieje już kilka zdecentralizowanych rynków aktywów, więc na tym samym łańcuchu bloków można handlować wieloma różnymi zasobami cyfrowymi. Tę samą zasadę można rozszerzyć na produkty fizyczne ze sterowaniem elektronicznym lub wbudowanymi mikroczipami.
Usługi finansowe: Zdecentralizowane Finanse (DeFi) to eksperymentalna forma finansowania, która nie opiera się na centralnych pośrednikach finansowych, takich jak domy maklerskie, giełdy lub banki, a zamiast tego wykorzystuje inteligentne kontrakty w łańcuchach bloków, z których najczęściej jest Ethereum. Umożliwiają one udzielanie kredytów pod zastaw kryptowalut jak i deponowanie ich na lokatę i otzymywanie pasywnego dochodu.
Inne blockchainy ze smart kontraktami
Ethereum nie jest jedyną platformą oferującą tworzenie inteligentnych umów. Ma również konkurencję nazywaną często “Ethereum Killers” (zabójcy Ethereum). Do największych należą BNB, EOS, Tron i ostatnio najmodniejszy Polkadot. Wkrótce ma się również pojawić Cardano.
